Anja van der Eijk – En verder… Interviewserie over vallen, opstaan en weer doorgaan

Instantie overschrijdend samenwerken is de KANS! Interview met Anja van der Eijk over samenwerking, betrokkenheid, leiderschap en kansen benutten tijdens de Corona pandemie en ook daarna.

Interview Anja van der Eijk – Manager bureau Transmurale Zorg binnen het Reinier de Graaf ziekenhuis in Delft en raadslid CDA gemeente Westland.

Wat nou als dat gekke virus vanuit China onze kant uitkomt?

Anja jij werkt in een ziekenhuis – dicht bij het vuur – hoe was dat toen de pandemie uitbrak?

In februari bespraken we al: wat nou als dat virus bij ons komt, wat dan, hoe dan? Maar eigenlijk wisten we toen nog niets.

Pas toen de pandemie uitgeroepen werd, rond 12 maart, is er meteen een crisisteam geformeerd en zat ik opeens in een crisis appteam. Wat is hier aan de hand? Er kwam een gevoel over mij heen: er gaat hier iets veranderen. Het gaat nooit meer hetzelfde worden. Het sloeg me wat uit het veld. Zo onzeker en zo ging ik dat weekend in. Echt niet fijn!

Wat zijn jullie gaan doen?

De crisisorganisatie ging op volle toeren werken. Dit is een structuur – naast de lijn organisatie – waarin beslissingen snel genomen konden worden en we versneld slagen konden maken.

Vanuit mijn rol als manager transmurale zorg ben ik meteen in gesprek gegaan met de VVT-organisaties. Dit zijn verpleeg, verzorgings en thuiszorgorganisaties. En ook ben ik meteen gesprekken gaan voeren met de revalidatie zorg in de regio en huisartsen. We voorzagen een enorme toestroom van Corona patiënten die uiteindelijk ook weer het ziekenhuis zouden gaan verlaten. En dat laatste – zorgen dat de patiënten op de juiste plek verder konden aansterken – daar gaat mijn afdeling over.

Samenwerken door de muren heen

Ziekenhuis is 2^e lijns. Zo noemen wij dat, De andere organisaties zijn 1^e lijns. Vanuit mijn positie in het ziekenhuis, dus 2^e lijns ben ik – zoals wij dat noemen – door de muren heen veel sneller en intensiever samen gaan werken met de 1^e lijns. Hier horen dus de VVT organisaties toe, de revalidatie zorg, huisartsen maar ook ambulance diensten, verloskundige en ook verzekeraars.

Je wil geen reguliere zorg afzeggen, dat telefoontje wil je gewoon nooit plegen!

Dat was de start van de 1^e golf. En daarna?

Alles is weer overgegaan naar de lijnorganisatie. . We hebben in de lijn   met het management en de verpleegkundigen van de afdeling  de zomer benut om vooral heel goed na te denken over hoe we de zaken aan zouden gaan pakken mocht er een tweede golf aankomen. Tijdens de eerste golf hebben we alle reguliere zorg af moeten schalen. Onwenselijk om dat nog eens te gaan doen. En we zijn veel meer gaan kijken naar criteria en processen om de patiënt zo goed mogelijk te helpen. In de eerste golf handelden we, nu hadden we de tijd om er goed over na te denken en zaken te stroomlijnen. We hebben allerlei scenario’s in beeld gebracht. En toen golf 2 kwam – voor ons was het niet de vraag of deze kwam maar meer wanneer – waren we er klaar voor. Dagelijks heeft het capaciteitenteam toen beoordeeld wat kan er wel en wat kan er niet. We hebben nauwelijks de reguliere zorg af hoeven schalen. Dat wil je ook niet. Reguliere zorg is de verantwoordelijkheid van het ziekenhuis, we voelen ons ook echt verantwoordelijk en je wil gewoon nooit dat telefoontje plegen om iemand af te zeggen.

In voorbereiding van scenario zwart

En nu zijn we nagenoeg een jaar verder. Hoe is het nu?

Toevallig zijn de geluiden de laatste twee dagen iets positiever maar desondanks zitten we nu in de voorbereiding van scenario zwart. Het is onduidelijk hoe de mutaties zich gaan ontwikkelen.

We hebben weer de handen ineengeslagen door de muren heen. Zoals in Engeland – al die ambulances voor de deur – dat wil je echt niet. Alle partijen – 1^e lijns en 2^e lijns – zoeken elkaar weer op. De lijnen zijn kort tot op appgroep niveau.

Samenwerken op papier is geduldig; de praktijk gaat over begrip

Hoe anders is de samenwerking met alle partijen nu en van vóór de pandemie?

Op papier is er niets veranderd. Papier is geduldig. Mooi beschreven, mooie foto erbij en een handtekening. Wat we in de praktijk merken, dat op papier is prima, het komt echter heel erg aan op elkaar kunnen en willen begrijpen. Daar gebeurt het. Echt snappen wat iedere partij doet en hoe je echt op elkaar kan aansluiten. Hier is transparantie en openheid voor nodig en vooral ook snel schakelen. De korte lijnen, overleggen en snel schakelen, dat hebben we in dit afgelopen jaar echt wel digitaal geleerd. Teams of Zoom het werkt. Wat een winst. Efficiënt en zo konden we veel beter en sneller aansluiten op elkaars processen. Een digitale vergadering is sneller geregeld dan een afspraak live. Deze overlegvorm blijft.

We hebben gekeken naar verleden en heden. Hoe zie jij de toekomst?

Corona blijft onder ons. Een chronische ziekte. Dat gaat een vast onderdeel worden in ons ziekenhuis. Wat we hebben geleerd -met name de samenwerkingen die we hebben versterkt – dat zijn dingen die we mee de toekomst in nemen.

Instantie overschrijdend samenwerken is DE kans!

Welke kansen zie jij?

Netwerken, netwerken en netwerken. Zo noemen wij instantie overschrijdend samenwerken. We hebben tijdens Corona geleerd dat we dat heel goed kunnen. Op elkaar aansluiten. Dat wil ik echt voortzetten.

De hoeveelheid ouderen – los van Corona – die in de toekomst op ons af gaan komen kunnen we als ziekenhuis niet aan. De komende 5 jaar zal het aantal 80-plussers groeien, met name in het adherente gebied van Reinier de Graaf. In de regio waarin wij werken neemt de vergrijzing toe.  Ouderen blijven nu zo lang mogelijk thuis wonen. Daar wordt de zorg zo goed en veilig mogelijk georganiseerd. Dat houdt mensen langere tijd weg bij de 1^e lijns en wij als ziekenhuis zijn de 2^e lijns. Als ze dan wel bij de 1^e lijns en op door verwijzing bij ons terecht komen, wil je dat zo kort mogelijk. Daar over hebben we goede afspraken te maken en korte lijnen te houden. Dat noem ik netwerken.

En ook heb ik een droom

En naast een geolied netwerk wil ik ook nog verder dromen. Een ketenfinanciering. Nu hebben we te maken met allemaal potjes geld. De ene zorg wordt gefinancierd uit het ene potje, andere zorg uit weer een ander potje enzo verder. Zo hebben we dat in ons land geregeld. Hoe fijn, overzichtelijk en efficiënt zou het zijn als we naar een keten financiering zouden gaan. Ook daar moet je de handen voor in elkaar slaan. Ik mag elke dag samenwerken met een professioneel team die door hun kennis en kunde elke dag de juiste zorg op de juiste plaats met ook nog op het juiste moment organiseren. Ik ben daar ongelofelijk trots op en dit team heeft een heel belangrijk aandeel in de keten van de zorg in de komende jaren.

Anja daar heb jij als raadslid misschien wel invloed op?

Nou…directe invloed niet, ik doe mijn best maar ik kan natuurlijk wel bij de wethouders en ambtenaren de juiste vragen stellen. Mensen warm krijgen voor deze droom.

Als raadslid probeer ik de brug te slaan tussen medisch en sociaal domein. Het ziekenhuis aan de ene kant en de gemeente aan de andere kant. Ik kan wel de juiste vragen stellen en zorgen dat bepaalde zaken op de agenda komen. Wethouders en ambtenaren scherp houden op dit onderwerp.

Ben ik de enige die zo hoopvol is?

Tot slot: privé? Hoe is het jou en je gezin vergaan?

Ik heb drie kinderen die naar school gaan en studeren. Eén daarvan doet examen dit jaar. We doen er als ouders alles aan om hen zo goed mogelijk te ondersteunen.

Echt schrijnend dat onze kinderen geen optimaal gebruik hebben kunnen maken van het onderwijs. Van minder vrienden zien, minder sporten naar nog minder sociale contacten en nog minder sporten. Zover is het al afgeschaald. Liever vandaag dan morgen open. Al is het alleen nog maar voor hun!

Digitaal onderwijs is niet meer weg te denken. Er zal een mengvorm komen. Maar ik hoop dat de jeugd zo snel mogelijk gewoon weer jeugd(ig) kan zijn. Zich echt kan ontwikkelen zoals dat bij hun leeftijd past.

Nog één hoopgevende opmerking?

Ik denk wel eens ‘Ben ik nou de enige die zo hoopvol is?’. Ik geloof namelijk dat we in het derde kwartaal dit jaar weer veel meer kunnen. De meeste mensen zijn dan gevaccineerd. Ik vertrouw erop.