Teamcoaching

Groep of Team – What’s in a name?

‘Yolanda, wil jij met mijn team aan de slag gaan? Er is gedoe…’ Mijn eerste gedachte bij een dergelijk verzoek is dan vaak: gaat het hier om een team of is er sprake van een groep? Dat maakt namelijk uit voor de manier waarop ik de teamcoaching aan ga pakken.

Het is belangrijk dat dit helder is, want het heeft grote gevolgen voor het al dan niet behalen van de doelen. En het levert stress, frustratie en inderdaad soms gedoe op. Nog los van de wijze waarop ik dit team of deze groep ga coachen. Want immers hoe kan iedereen de gewenste resultaten behalen als de wijze van aansturing, de onderlinge samenwerking en de informatie-uitwisseling niet stroken met de vorm van de afdeling? Het belangrijkste verschil tussen een groep en een team is dat in een team iedereen afhankelijk is van elkaar om het teamdoel te behalen. Daarnaast denken teamleden mee en bepalen zij mede hoe het teamdoel het beste behaald kan worden. Ze leren van elkaar. Bij groepsleden ligt de nadruk meer op het behalen van hun eigen resultaten vanuit hun specialisme, ze leren minder van elkaar, want zij zitten wat meer op hun eigen eiland. Groepsleden informeren elkaar.

Groep
In een groep heeft ieder persoonlijke doelen. De leidinggevende is het eerste aanspreekpunt.

Groepen in crisis

Een groep vind je bijvoorbeeld op een specialistische afdeling van een laboratorium, fabriek, bank of ICT-bedrijf. De medewerkers hebben ieder een afgebakende taak, ze leveren één specifieke bijdrage aan het resultaat. Werkoverleg op maandagochtend klinkt dan ongeveer zo: ‘Ik heb 80% van mijn opdracht klaar, als ik het morgen afheb draag ik het over en kan jij ermee verdergaan.’ De rest van de tijd rapporteert iedereen aan de manager die de voortgang in de gaten houdt. Een groep is handig als het gaat over bepaalde specialistische afdelingen. Mocht er een crisis zijn of moet iets snel voor de bakker komen, worden de werknemers heel direct aangestuurd: ‘Jij doet dit, jij doet dat en gáán!’


Continuïteit

In rustiger tijden, als een groepslid op vakantie gaat, ligt zijn of haar werk even stil of neemt de manager het veelal over. In sommige gevallen wordt er iemand extern ingehuurd. Heel anders dan bij een team, waar de continuïteit gewaarborgd is. Teamleden verdelen onderling de taken van diegene die met vakantie is. Het werk loopt op die manier dus door en is niet afhankelijk van één teamlid.

Team
In een team zijn medewerkers afhankelijk van elkaar om het afdelingsdoel – het teamdoel – te behalen. Collega’s vormen het eerste aanspreekpunt.

Teamdoel als stip aan de horizon

Teamleden hebben dezelfde informatie, ze hebben één gezamenlijk doel en ze weten wat de stip aan de horizon is waar ze naartoe werken. Zij zijn afhankelijk van elkaar om het teamdoel te behalen. Daarop werken zij samen. Werkoverleg op maandagochtend klinkt dan ongeveer zo: ‘Dit moet er gebeuren, wie is hier goed in? Wie wil dit oppakken?’. En vaak worden er dan koppels gemaakt. De manager zet de grote lijnen uit en als zij met één teamlid overlegt, kan dit lid vaak namens het hele team spreken. Ze kennen elkaars rollen, taken en bijdrage aan het teamdoel.

‘Teamsamenwerking is wat mij betreft een vast onderdeel waarop medewerkers beoordeeld worden’

Ruis op de lijn

Het gaat mis als een manager bijvoorbeeld erg “van de controle is” of als zij er geen vertrouwen in heeft dat haar team het echt wel kan. Ze spreekt iedereen individueel aan, alsof haar teamleden groepsleden zijn. Ze zegt het nét even anders, ieder teamlid interpreteert het nét even anders en zo ontstaat er ruis op de lijn.

Het wordt helemaal onwerkbaar als teamleden hun eigen gang gaan, ieder op een eigen eiland. Bijvoorbeeld bij klantcontact. Je ziet dat de ene medewerker zich strak houdt aan de regels richting klanten terwijl een andere collega daar wat gemakkelijker uitzonderingen op maakt. Die eerste medewerker kan het dan knap lastig krijgen met de klant. En het eind van het liedje is – hoe goed bedoeld ook – dat de klant ontevreden is. Niets is zo belangrijk als samenwerken in een team. Wat mij betreft is ‘teamsamenwerking’ dan ook een vast onderdeel waarop medewerkers beoordeeld worden.

‘Puzzelend op ontdekkingsreis om het beste uit het team te halen’

Eén plus één is drie

Teamcoaching legt bloot waar het goed gaat maar ook mis kan zijn gegaan. Kennen de teamleden hun kaders en beweegruimte wel? Verstaan ze elkaar of vullen ze voor elkaar in? Moet er aandacht zijn voor het verleden omdat daar een splitsing is ontstaan? Teamcoaching brengt ook aan het licht waar de kansen liggen, de onderbelichte krachten. Ik noem dit ook wel ‘onbenut potentieel’. Dat is fantastisch om te ontdekken. Wie heeft welke kwaliteiten in huis? Wie kan op welke momenten het beste even nauw samenwerken met wie? Het innovatief vermogen groeit en dan geldt: één plus één is drie. Vult iedereen elkaar effectief aan, dan hoef je soms zelfs minder personeel aan te nemen. Er is vaak zoveel meer te halen uit teams. Dat vind ik mooi en daarom doe ik dit werk. Puzzelend op ontdekkingsreis om het beste uit het team te halen.


Checklists

Heb jij te maken met een groep of een team? Om je op weg te helpen met het beantwoorden van deze vraag, heb ik de kenmerken van beide op een rij gezet en een opsomming gemaakt van de gevolgen hiervan. 


Of je te maken hebt met een groep of team heeft gevolgen voor:

  • De wijze waarop doelen behaald worden
  • De wijze van aansturing
  • Onderlinge interactie
  • Mate van samenwerking
  • Informatie-uitwisseling
  • Continuïteit
  • Innovatief vermogen

De kenmerken van een groep zijn:

  • Eenieder heeft persoonlijke doelen om bij te dragen aan het afdelingsdoel;
  • Medewerkers hebben ieder eigen taken en verantwoordelijkheden;
  • De leidinggevende spreekt ieder individueel aan en maakt individuele resultaat afspraken;
  • Over en weer hebben groepsleden ‘informatieplicht’ – ze houden elkaar op de hoogte over van wat zij doen;
  • Het belang ligt bij het behalen van eigen resultaten;
  • Trainingen worden gevolgd om de eigen expertise en vaardigheden te vergroten;
  • Alle lijntjes lopen via de leidinggevende;
  • De medewerker zet voornamelijk zijn eigen talent en kwaliteiten in;
  • Er is geen noodzaak om te verbinden met anderen. Groepsleden werken voornamelijk op zich zelf en zijn niet afhankelijk van anderen om hun resultaten te behalen.

De kenmerken van een team zijn:

  • Ieder heeft persoonlijke doelen en gezamenlijke doelen om bij te dragen aan de team doelen;
  • Teamleden hebben individuele taken en verantwoordelijkheden alsook teamtaken en teamverantwoordelijkheden;
  • Teamleden worden door de leidinggevende op hun inhoudelijke bijdrage én hun bijdrage aan de samenwerking aangesproken;
  • Over en weer hebben teamleden ‘samenwerkingsverantwoordelijkheid’ – ze houden elkaar niet alleen op de hoogte maar helpen elkaar op weg, geven elkaar feedback en spreken elkaar aan;
  • Het belang ligt bij het behalen van de teamresultaten waarin ieder een aandeel levert;
  • Trainingen worden gevolgd om de eigen expertise en vaardigheden te vergroten en deze kennis te delen met teamleden. Ook wordt het team gecoacht op de onderlinge samenwerking waarin onderlinge communicatie centraal staat en inzicht in elkaars kwaliteiten om elkaar aan te kunnen vullen;
  • De lijntjes lopen via elkaar en de leidinggevende faciliteert veelal;
  • De teamleden maken naast gebruik van hun eigen talent en kwaliteiten ook gebruik van elkaars talent en kwaliteiten;
  • Teamleden verbinden zich met elkaar.

Wil je weten hoe jouw groep of team ervoor staat?

Download dan de ‘Vijf pijlers van teamsamenwerking – zicht op wat er speelt binnen jouw team’. (bron: Patrick Lencioni).

Van Dongen & Co. is gespecialiseerd in het coachen van teams; De teamontwikkeling. Daarnaast zijn we ook gespecialiseerd in persoonlijke ontwikkeling; De ontwikkeling van individuele teamleden om het beste uit zichzelf te halen en daarmee bij te dragen aan het team. Meer weten, of een keer sparren over jullie situatie? Neem contact met ons op.

Nieuwsbrief

Wil je niks missen?

Schrijf je in voor de nieuwsbrief